Genel Bilgiler

Genel Özellikler
  • Plastherm PPRC boru ve ek parçaları Polipropilen Random Copolimer hammaddesinden üretilmektedir. Plastherm PPRC boru ve ek parçaları Sıcak ve soğuk su tesisatı uygulamaları için üretilmiştir.
  • PPRC borularının dayanıklılığı ve basınçlı hava testlerindeki yüksek performanslan sayesinde endüstriyel uygulamalar için de güvenle kullanılabilir.
  • ISO 15874, DIN 8077, DVGW standartlarına uygun olarak üretilen Plastherm PPRC boru ve ek parçaları, sıcak ve soğuk su tesisatlarında ve endüstriyel kullanımda elverişlidir.
  • Plastherm PPRC boru ve ek parçalarının kullanım ömrü, tavsiye edilen kullanım Şartları altında 50 yıldan fazladır.
  • PPRC borular, hijyenik olması, montajının ve uygulamasının kolay olması ve uygun maliyetli olması sayesinde bina içi sıcak ve soğuk su tesisatlarında kullanılırlığı her geçen gün artmaktadır. Özellikle kombi ve kalorifer tesisatları için üretilen alüminyum folyolu borular ve cam elyaf takviyeli borular, -% oranında enerji verimliliği sağlamaktadır. Folyolu ve cam elyaf takviyeli boruların ısıl genleşmelerinin düşük olmasından dolayı kullanım esnasında borularda fiziki bir değişiklik olmamaktır.
  • Ürünlerimiz dünya çapında kalitesi kabul edilmiş hammadde üreticilerinin Polipropilen Homopolimer ve Polipropilen Random Copolimer hammaddelerinden üretilmesinden dolayı her türlü dış etkene karşı dayanıklıdır.
  • PPRC BORULAR
  • ALÜMİNYUM FOLYOLU BORULAR
  • CAM ELYAF TAKVİYELİ BORULAR
PPRC Boru Avantajları
  • PPRC borular, suyun tadını, kokusunu ve rengini değiştirmez.
  • Yapıştırma yöntemi ile montajı yapıldığından dolayı akıntı veya sızıntı yapmamaktadır.
  • Hammaddenin karakteristiğinden dolayı çürüme veya paslanma gibi bir durum asla oluşmaz.
  • Pürüzsüz yüzeyi sayesinde tortu veya birikinti yapmaz, dolayısıyla akıntı ve bakteri oluşumunu engellemiş olur.
  • Çap, et kalınlığı değişikliği ve aşınması mümkün değildir, kireç oluşumunu engeller.
  • Tavsiye edilen kullanım ve montaj şartları altında kullanım ömürleri 50+ yıldan fazladır.
  • Yüksek sıcaklıklara karşı dayanıklıdır ve işlevini kaybetmez.
  • Kabul görülen değerler arasında, her türlü asidik veya bazik özellikli kimyasallara karşı dayanıklıdır.
PPR Hammaddesinin Teknik Özellikleri

Polipropilen Boruların Servis-Ömür Grafiği

Polipropilen Boruların Sıcaklık Değişkeni Altında Servis Ömürleri

PPR Borularının Teknik Özellikleri
  • Polipropilen hammadde ve alüminyum folyo kaplama kullanılarak imal edilir. Orta katmanı ince alüminyum folyo kaplanarak isı transferi kontrol altına alınmış olur.
  • Kalorifer ve sıcak su tesisatlarında isı ve enerji verimliliği sağlar.
  • Sıcak su ile karşılaştığında boru boyunda fiziksel değişikliğe uğramadığı gibi boru boyunda uzama ve sarkma yapmaz.
  • Kullanılan özel boru soyma aparatı ile, kaynak yapılacak bölge soyularak kısa sürede kolaylıkla ek parçalara kaynak yapılabilir.
  • Uzama kat sayısı 0.030mm /mK 'dır.
  • Isı geçirgenliği 0.24 W/mK'dır.
PPR Cam Elyaf Katkılı Kompozit Borular
  • 3 katmanlı olarak üretilir. iç ve dış kısımda polipropilen hammaddeden orta kısımda ise cam elyaf polipropilen özel karışımdan oluşur. Müşteri tercihine góre PN20 ve PN25 et kalınlıklarında üretim yapılmaktadır.
  • Plastherm cam elyaf katkıli PP-R borular folyolu boruların performansına yakın ısı genleşme katsayısına sahip olduğu için folyolu boruların kullanıldıkları alanlarda rahatlıkla kullanılabilir.
  • Genleşme ve sarkma minimum seviyededir.
  • Cam elyaf katkılı boruların montajı sırasında folyolu borular gibi tıraşlama gerektirmez. Normal PPR-C borular gibi kaynak yapılabilir.
  • Tüm kalorifer ve sıcak su tesisatları için idealdir.
  • Uzama kat sayısı 0.035 mm/mK 'dır.
  • Isı geçirgenliği 0.24 W/mK dır.
Borularda Genleşme Hesabı

PPR Borularda Genleşme Hesabı

Polipropilen Boru Genleşme Hesabı

Aluminyum Boru Genleşme Hesabı

Kompozit Boru Genleşme Hesabı

PPR Boru ve Ek Parçalarının Montajında Dikkat Edilecek Hususlar
  • Tesisat sistem basıncının 1,5 katı ile (20 bar) uygun şekilde test edilmelidir
  • 30° üzeri bükümlerde 45°lik dirsek kullanılmalıdır.
  • Borular, boru makası dışında hiçbir alet ile kesilmemelidir.
  • Tesisat döşendikten sonra, tesisat üstüne gelen UV işınları izole edilmelidir.
  • Boru ve ek parçaları direkt günes isından sakininiz. Malzemeleri kapalı yerde muhafaza ediniz.
  • Sert darbeler, PPR boru ve ek parçalarda gözle görülemeyen kılcal çatiamalara sebep olabilmektedir.
  • Bu yüzden montaj ve taşınması esnasında dikkatli olunması gerekmektedir.
  • Bir sebepten dolayı diş yüzeyi deforme olmuş ürünleri kesinlikle kullanmayınız
  • Montaj esnasında kirlenmiş veya boru içerisine pislik kaçmış ürünleri temizledikten sonra kullanınız.
  • Ek parçaların montajı esnasında, metal ürünleri kararınca sıkınız:
  • Borulara şekil vermek için ateş kullanmayınız Gereken ek parçalar ile işleme devam ediniz.
  • Ek parçaların montajı esnasında teflon kullanmanızı öneririz.
  • +5 "C altindaki sıcaklıklarda önlem alınarak kaynak yapılmalıdır. Düşük sıcaklıklarda yapılan kaynaklarda malzeme sertleşerek kristal yapısı bozulur ve düzgün kaynak olmamış olur.
  • Ani sıcaklık değişimleri boru ve ek parçalarda çatlamalara sebebiyet verebilir. • Polipropilen malzemeler yanıcı olduklarından dolayı ateşten uzak tutunuz.
  • Kelepçe ile montaj yapılacaksa genleşme ve yönsel değişmeler hesap edilmelidir.
  • Uygulanacak boru uzunluğu fazla ise, muhakkak eğilme ve bükülme hesabı yapılmalıdır.
  • Boru kelepçeleri genleşmeye engel olmayacak şekilde montaj yapılmalıdır.
  • Sistemdeki su don derecelerinde muhakkak boşaltılmalıdır. Aksi halde borularda çatlama ve patlama olabilir. Montaj bittikten sonra sistemi faaliyete almadan önce mutlaka test yapılmalıdır.
  • Plastherm borular, yalnızca Plastherm ek parçaları ile montaj yapilmalıdır, Kesinlikle farklı markaların ürünleri kullanılmamalıdır.

PPR Boru ve Ek Parçaların Montaj Bilgileri

PPR Boru ve Ek Parçalardaki Önemli Teknik Hususlar
  • Esnetme Borusu ve Hesaplaması
  • Sabit Destek ve Hesaplaması Kelepçe Mesafeleri
  • Boru Bukum Çapı izolasyon
  • Basınç Testi

Esnetme Borusu ve Hesaplaması

Polipropilen malzemenin yapısından kaynaklı, üretilen borular ve ek parçalar isil işlem gördügü takdirde bir miktar genleşme ve uzama olacaktır. PPR borular genleşme bölümünde göstermiş olduğumuz hesaplama yapılarak, boru tek yönde genişleyecek şekilde uygulama yapılmalıdır. Genleşme bir yönde planlanması mümkün değilse, esnetme borusu eklenmelidir. Bunlar fiyonk gibi parçalar olabilir. (Şekil 1)

Esnetme borulan bu işlem için kolaylıkla kullanılarak tesisatta muhtemel oluşacak hataları minimum seviyeye indirerek sistemi garanti altına almış olmaktadır.

Serbest bükülme parçası boyu (Ls) formülle hesaplanabileceği gibi şekil 2'de de grafikten teyit edilebilir.

Uzunlukları 5 m'yi geçen düz tesisatlarda kesinlikle, formül kullanılarak hesaplama yapılmalı ve gerekli olan esnetme boruları kullanılmalıdır.

Borulardaki uzama hesapları şu şekilde yapılmalıdır:

Sabit Destek ve Hesaplaması

Belirli yerlere yerleştirilmiş sabit destekler boruyu sabit tutarak istenmeyen genleşmeleri engellemiş olur. Bu noktalarda destek direnci doğal olarak kayar desteklere göre daha güçlü yapılmalıdır. Sabit destekler ek parçalar vasıtası ile yapılabilir. Ancak dönüş kısımlarında sabit destek yapılamayıp, yön değişiklikleri boru içerisinde yapılmalıdır. Sabit noktalar boru tesisatını uzama ve kısalma gibi genleşmeleri mümkün kılacak, engellemeyecek bölümlere ayırmalıdır. Genellikle uzama kısama gibi genleşmeler fiyonk gibi parçaları ile sağlanır. Şekil 4' de prensip şema olarak anlatılmıştır. Kullanılan formül şu şekildedir:

(∆I = xLx At) (mm)

∆l = Uzama miktarı (mm)

∆t Sıcaklıktaki değişim ("C)

L = Boru boyu (m)

= Genleşme katsayısı (mm/mk),

Kelepçe Mesafeleri

Plastherm PPR borularda yatay olarak uygulanan boruların kelepçe mesafelerinde: borunun cinsi, çapı, et kalınlığı, ağırlığı ve sistemde kullanılacak suyun sıcaklığı gibi birçok faktör etkilidir. Bu faktörler hesap edilerek aşağıdaki tablolarda yaklaşık kelepçe mesafeleri belirtilmiştir. Ayrıca dikey uygulanacak tesisatlarda kelepçe mesafeleri yatay hesaplamaların 1.3 katıdır.

PPR Borularda Kelepçe Mesafeleri

Folyo Borularda Kelepçe Mesafeleri

Cam ve Elyaf Borularda Kelepçe Mesafeleri

Boru Büküm Çapı

Polipropilen borular sadece sıcak hava (140°C) kullanılarak bukum yapılabilir. Ancak bu şekilde borunun yalısını esnek hale getirerek kullanılabilir. Asla direkt aleve tutularak bir işlem yapılmaz. Polipropilen malzeme yanıcı ve tutusturucudur. Aşağıdaki tabloda tavsiye edilen yaklaşık büküm yarı çapları belirtilmiştir.

PPR Borularda İzolasyon Konusunda Dikkat Edilecek Hususlar

Metal veya galvaniz tesisatlar, polipropilen tesisatlara göre daha çok dolgu malzemesi ve izolasyon gerektirir. Polipropilen malzemeler isi iletkenliği düşük olduğu için kendiliğinden izole edilmiş gibidir. Bina içinde yapılan PPR tesisatlarda normal şartlarda izole etmeye gerek yoktur. Bu kendiliğinden izole durumu borunun et kalınlığı ve kullanılan takviye malzemeler olan cam elyaf ve alüminyum folyo isi iletkenliğini minimuma düşürmede en büyük etkendir. Ancak sistemin döşendiği yer ve sistemin büyüklüğü de çok önemlidir.

Don olaylarını ve sıcak su borularının isi kaybını önlemek adına izolasyon yapılması gerekmektedir. Yapılan tesisat eğer dış ortamda veya sistemin bir kısmı dış ortamdan geçiyor ise muhakkak o kısım izole edilerek kış aylarında don olaylarına karşı korumak gerekir. Aynı şekilde sıcak su tesisatı hesaplananın dışında daha uzun bir şekilde uygulanacak ise, isi kaybını engellemek adına sıcak su tesisatının geçtiği yerler dolgu veya izolasyon malzemeleri ile izole edilmelidir.

Dış ortama döşenen borularda hava şartlarına karşı önlem alınması gerekmektedir. İzolasyon malzemeleri aynı zamanda boruları dış etkenlerden de korumuş olacaktır. Aşağıdaki tablolarda, PPR, folyolu ve cam elyaf takviyeli borularda yapılacak izolasyonun yaklaşık hesaplamaları belirtilmiştir.

Plastherm PN 20 boru için izolasyon kalınlığı

Plastherm Folyolu PN 20 Boru İçin İzolasyon Kalınlığı

Plastherm Cam Elyaf PN 20 Boru İçin İzolasyon Kalınlığı

Son Aşama Basınç Testi
  • Sıcak veya soğuk su tesisatı uygulaması bittikten sonra kesinlikle basınç testine tabi tutulmalıdır. Bu test kullanılacak olan basıncın 1,5 katı kadar olmalıdır.
    Ortamdaki ısı değişmesi sonucunda borudaki genleşmeden dolayı basıncın etkilendiği faktörü unutulmamalıdır. 10 °C ısı değişikliği sistemde 0.5 ile 1 Bar basınç farkı oluşturmaktadır.
  • Tesisat uygulaması bittikten sonra sisteme su doldurularak basınç ve kaçak testi yapılır. Sistemin sonuna veya en üst noktalarına yerleştirilen ara eleman parçaları ile sistemin havası otomatik olarak alınır veya sistemin bitiş noktaları kör tapa ile kapatıldıktan sonra pompa ile sisteme basınç testi uygulanır.
  • Basınç testi 3 aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada sisteme 30 dk. boyunca 1,5 katı olan basınç değeri ile test edilir. Bu esnada her 10 dk. içerisinde sistem basıncı eski haline indirilip tekrar 1,5 katı olan değere yükseltilir. Basınç değerinde 0.6 bar kadar düşme veya
    yükselmeme olamamalıdır ki sistemde kaçak veya sızmanın olmadığı anlaşılır.
  • İkinci aşamada aynı işlem daha uzun süre yapılmalıdır. Yaklaşık olarak 2 saat sürmektedir.
  • Son aşamada ise aynı testi 1 ile 10 bar arasında çok daha seri halde uygulayıp sistemin direnci ve mukavemeti ölçülür. Bu ani değişikliklere dayanıyor ve sistemde herhangi bir kaçak veya sızıntı olmamış ise sistemin basınç testi olumludur.
  • Bu testler 0.1 bar' lık hassasiyeti olan basınç ölçüm cihazı ile yapılmalıdır.